باسمه تعالی
موضوع:«تحلیلی بر نگاه منطقی و عقلانی رئیس جمهور محترم آقای دکتر پزشکیان در اولین جلسه شورای عالی آموزش وپرورش وراهکار اجرایی آن مبتنی بر سند تحول»
قال علی (ع):«العلم سلطان،من وجده صال ومن لم یجده، صیل علیه»علم قدرت است؛هرکس به آن دست پیدا کند اقتدار می یابد،وهرکس دست پیدا نکند مقهور می شود.علم دو تولید دارد:قدرت وثروت.
نویسنده:محمد بنائیان سفید دانش آموخته دکترای تخصصی برنامهریزی درسی.
اولین جلسه «شورایعالی آموزش و پرورش» در دولت چهاردهم تشکیل و فرمودند: عمیقا معتقدم اگر نظام تعلیم و تربیت کشور اصلاح و عدالت آموزشی برقرار نشود، مملکت درست نخواهد شد، تصریح فرمودند: متاسفانه آموزش و پرورش تاکنون آنگونه که باید مورد توجه قرار نگرفته و اقدامات انجام شده در زمینه تامین نیازمندیها و ارتقای کمی و کیفی آن نیز، علاوه بر ناکافی بودن، عمدتا متوجه بخش سختافزاری بوده و بخش نرمافزاری، نیروی انسانی، محتوا و روشهای آموزشی به شدت مورد غفلت قرار گرفته است».
باتوجه به بیانات رئیس جمهور محترم که نشان از واقع بینی وعلل کاهش کیفیت تحصیلی وعدالت آموزشی،وناکار آمدی محتوای آموزشی وروشها،مشکلات منابع انسانی،وغفلت از بخش نرم افزاری،وبطور کلی غفلت از نیازمندیهای ارتقاء کمی و کیفی نظام تعلیم وتربیت دارد، را به درستی بیان فرمودند که تحلیلی مفهومی از تاکیدات رئیس جمهور ورئیس شورای عالی آموزش وپرورش بویژه نویسنده خطاب به وزیر محترم آموزش وپرورش واعضای محترم شورای عالی آموزش وپرورش که کارنامه عملکرد قابل قبولی نداشته اند، تقدیم میگردد.
الف:اولا رئیس جمهور محترم، اصلاح مملکت را توجه به نظام تعلیم وتربیت که رکن رکین اصلاح وارتقای کشوردر زمینه های مختلف فرهنگی،اجتماعی،سیاسی،علمی و شکوفایی استعدادها وتربیت بزرگترین سرما یه های اجتماعی ومنابع انسانی هر کشورمی باشد اشاره داشته اند.
ب:_بیانات رئیس محترم شورای عالی آموزش و پرورش نشان از تفکر سیستمی در مجموعه تاثیر وموثر در ارتقای نظام تعلیم وتربیت وفرهنگ کشور دارد که شامل وزارت آموزش وپرورش،دانشگاه ها،وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،وزارت ورزش و جوانان.حوزه های علمیه،سازمان فرهنگ وارتباطات ودیپلماسی فرهنگی ،وعوامل سهیم وموثر در ارتقای نظام تعلیم وتربیت در چهار حوزه۱_خانواده،۲_حاکمیت وحکمرانی،۳_نهادهای مردمی وتشکلات اجتماعی و فرهنگی وسیاسی،۴_صدا وسیما ورسانه های آموزشی وتبلیغاتی دارد، که گرانیگاه یا مرکز ثقل آنها، مدرسه ومعلم می باشند.که در ارائه برنامه توسعهی کشور،وزرای محترم پیشنهادی به مجلس، به ارتباط سیستمی آنها اشاره ای نکردند ویا بسیار کمرنگ وگذرا مطرح شد.
ج؛موارد مطروحه از سوی رئیس جمهور محترم برگرفته از سیر پیوسته به صورت عمودی از فلسفه تعلیم وتربیت رسمی وعمومی کشور در شش ساحت نظام تعلیم وتربیت و تحول بنیادین آموزش وپرورش شامل:۱_دینی،عبادی واخلاقی،۲_زیستی وبدنی.۳_زیبایی شناختی وهنر۴_سیاسی واجتماعی ۵_اقتصادی وحرفه ای.۶_فناوری وعلمی که تمامی عرصه های فعالیت بشر را به صورت فردی یا ترکیبی تشکیل می دهد.ارتباط فلسفه تعلیم وتربیت با رهنامه تعلیم و تربیت (دکترین تعلیم وتربیت)که به مثابه نقشه راه ،تعلم وتربیت مطرح که در شش حوزه زیر نظام که ارتباط دقیق با شش ساحت نظام تعلیم وتربیت دارد مطرح گردیده که به زیر ساختها،ساختار وریل گذاری آموزش وپرورش اشاره دارد.۱_برنامه ریزی درسی۲_فضا،امکانات وتجهیزات،۳_مدیریت ورهبری آموزشی۴_منابع مالی واداری,۵_منابع انسانی وتربیت معلم که لب اللباب نظام تعلیم و تربیت است.۶_استفاده از فناوری ها و اطلاعات باتوجه به تحولات وتطورات ونیاز جامعه.
د؛برای عملیاتی و اجرایی نمودن فلسفه ورهنامه تعلیم و تربیت باید در برنامه ریزی درسی ومحتوا با توجه به ساختار نظام تعلیم و تربیت که ۶_۳_۳می باشد چهارده مولفه ر ا مورد توجه علمی ومنطقی قرار داد
۱_تعقل وتفکر۲_ایمان۳_علم ۴_عمل،۵_اخلاق،ودر حوزه ارتباطی چهار مولفه۱_ارتباط باخود ۲_ارتباط باخالق ۳_ارتباط باخلق ۴_ارتباط باخلقت(محیط زیست و طبیعت).ونیز ۵مولفه برنامه درسی عبارتند۱_ساختار۲_اهداف۳_محتوا۴_روشها۵_ارزشیابی وسپس بازخورد آن در بازنگری جهت سنجش میزان تحقق واثر پذیری با اهداف آنها،که با تاثیر معدل برکنکور اولا عدالت آموزشی بالسویه اعمال می شود،در ثانی دغدغه والدین واضطراب آنان کاهش می یابد،ثالثا این دغدغه به کتاب های درسی دوره های مختلف تقسیم می شود،رابعا برای دانش آموزانی که دسترسی به کلاس های کنکور وبسته های کنکور به علت هزینه های بالا ندارند مفید ودر تعقل،تفکر،وفهم مطالب ونوآوری نقش پایدارتری دارد، البته اگر مافیای قدرت کنکور اهداف گذشته خود را با لابیگری بر مسئولان ذیربط تحمیل نکنند!
۵_با عنایت به مسائل مطروحه از سوی رئیس محترم شورای عالی آموزش, مشکلات ذیل مترتب بر نظام تعلیم وتربیت کشور است.۱_عدم رعایت عدالت آموزش که نتیجه آن موجب دوقطبی وطبقاتی شدن نظام آموزشی دولتی و خصوصی(غیر انتفاعی) شده که ناقض حاکمیتی ورایگان بودن نظام آموزش وپرورش است.مسائل ومشکلاتی که برای بیش از ۸۵درصد مدارس دولتی با ۷درصد قبولی در دانشگاه های مهم کشور وکاهش منابع مالی که نصف گذشته شده حدود ۹/۵درصد وعدم تفکیک بودجه حقوق وهزینه های جاری با بودجه کیفیت بخشی نظام تعلیم وتربیت.که کمتر از ۵درصد بودجه از صد در صد اختصاصی است.
ز_بعضا فضای آموزشی فرسوده،وعدم توجه به امکانات و تجهیزات مورد نیاز بویژه هنرستان های فنی و حرفه ای.
ح:تامین منابع انسانی وجذب معلم بر خلاف روش تامین معلم و توزیع غیر منصفانه در سازماندهی معلمان که سهم مدارس روستایی ومناطق کم برخوردار مواجهه با معلمین تازه وارد وبعضاً عدم تجربه درتدریس ومبتدی می شوند که به نوعی خلاقیت کشی ونابودی استعداد های سرشار دانش آموزان این نوع مناطق می شوند.
ط؛اصولا والدین قضاوت روزانه از وضعیت مدرسه از طریق رابطین خود که همان فرزندان آنها می باشد دارند واگر احساس شود معلم وعناصر دست اندرکار مدرسه کیفیت لازم را ندارند نسبت به مسئولین ناراضی که عدم اعتماد به نظام تعلیم وتربیت کشور را به دنبال خواهد داشت.
ی:بازنگری جدی از عملکرد مدیران حوزه ستادی ،صفی و مدرسه ولحاظ کردن شاخص های صلاحیت های مدیریتی،صلاحیت حرفه ای،فضیلت های اخلاقی واخلاق حرفهای و کسانی که از نظر عملکرد گذشته مردود شده اند از هر حزب و گروهی باشندانتخاب نشوند ونیز در اعضای شورای عالی آموزش وپرورش بخاطر تعارض در منافع وتعلل درانجام تکالیف ذاتی در مسئولیت از جمله سکوت در طرح آموزشی ۲۰۳۰,عدم گزارش عملکرد ۵سال بعد از اجرای تحول بنیادین آموزش وپرورش وبعضا کسانیکه در بیش از سی سال قبل تاکنون سمتی در آموزش وپرورش نداشته اند ونه سلسله مراتب سازمانی ونه نقش تحولات وتطورات ونیاز جامعه دانش آموزی وخانواده های آنهارا می شناسند،اگر اطلاعاتی داشته باشنداز مدارس غیر انتفاعی دارند که کاملآ با دانش آموزان مدارس دولتی وکم برخوردار متفاوت هستند،که این عدم اطلاع میدانی موجب می شود نتوانند تصمیمات درستی اتخاذ نمایند،از طرفی بعضی از اعضای محترم حقوقی شورای عالی آموزش وپرورش که هم تغییرات زود گذر دارندوهم بخاطر وابستگی های حزبی وتشکیلاتی ،قدرت نقد وارائه طرحی که خلاف نظراعضای حقیقی باشد را ندارند،بهمین جهت گرایش سیاسی حزبی و گروهی ،درتصمیم سازی و تصمیم گیری در نظام تعلیم وتربیت سم مهلک وویران کننده است.البته راهکارهادر متن مشکلات آمده است.(به صورت قضیه معکوس)
وآخر دعوانا آن الحمدلله رب العالمین.
محمد بنائیان سفید