موضوع بحث:«بررسی رابطهی ساحت علمی فنآوری با زیرنظام منابع مالی وفناوری اطلاعات وهرسه مولفه را با برنامه درسی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش به صورت طولی وعرضی توضیح میدهیم».
تدوین وتبیین:دکتر محمد بنائیان سفید مدرس دانشگاه فرهنگیان شهدای مکه تهران.
. باتوجه به بررسی انجامشده، یک منبع معتبر که بهطور مستقیم درباره رابطه ساحت علمی و فناورانه با زیرنظامهای مالی و فناوری اطلاعات در سند تحول بنیادین بپردازد،دریافت نکردیم. با این حال، منابعی شناسایی شد که با تحلیل اجزای مختلف سند، میتوانند چارچوب مفهومی اولیهای برای درک این ارتباط ارائه دهند.
درک ساحت علمی و فناورانه
ساحت علمی و فناورانه یکی از شش ساحت تربیت در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. هدف این ساحت، پرورش دانشآموزانی خلاق، پرسشگر و نوآور است که تنها به دانش پایه بسنده نکرده، بلکه از بینش، مهارت و روحیه لازم برای مواجهه علمی با مسائل فردی و اجتماعی برخوردار باشند. این ساحت بیشتر یک “روش و منش” است تا یک دانش صرف، و بر به کارگیری تجربههای علمی و روش علمی در زندگی تأکید دارد .
ارتباط با زیرنظام برنامه درسی
برنامه درسی، ابزار اصلی عملیاتیکردن اهداف ساحت علمی و فناورانه است. برنامه درسی ملی، سند بالادستی است که حوزههای یادگیری را مشخص میکند و سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی موظف است بر اساس آن، “راهنمای برنامه درسی حوزههای تربیت و یادگیری” را تولید کند .
· حوزه “کار و فناوری”: این حوزه بهطور مستقیم در راستای ساحت علمی و فناورانه طراحی شده است. قلمرو آن شامل کسب شایستگیهایی مانند “شایستگیهای مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات” و “یادگیری مادامالعمر فنیوحرفهای” است که همسو با اهداف این ساحت است .
· حوزه “علوم تجربی”: در این حوزه نیز تأکید شده که تربیت علمی فناورانه، تنها به آموزش یافتههای علمی محدود نمیشود، بلکه “فرایندهای علمی و روش علمآموزی و مهارتهای پیچیده تفکر” را نیز در بر میگیرد .
· رویکرد تلفیقی: برای تحقق کامل این ساحت، رویکردهای نوینی مانند آموزش زمینهمحور مورد نیاز است که علم، فناوری، جامعه و محیط زیست را در قالب برنامه درسی به هم پیوند میزند .
پیوند با زیرنظامهای مالی و فناوری اطلاعات.
متأسفانه در منابع یافتشده، توضیح مستقیمی درباره چگونگی ارتباط ساحت علمی و فناورانه با زیرنظام منابع مالی و زیرنظام فناوری اطلاعات وجود ندارد. با این حال، میتوان با استنباط دریافت که این ارتباط عمدتاً از جنس پشتیبانی و زمینهسازی است:
· زیرنظام فناوری اطلاعات: این زیرنظام احتمالاً مسئولیت تأمین زیرساختهای فنی، شبکه، نرمافزارها و محتوای دیجیتالی را بر عهده دارد که برای اجرای مؤثر برنامههای درسی حوزه “کار و فناوری” و سایر حوزهها در عصر دیجیتال ضروری است.
· زیرنظام منابع مالی: این زیرنظام نیز به عنوان پشتیبان مالی، نقش کلیدی در تأمین اعتبار مورد نیاز برای اجرای برنامهها دارد؛ اعتباراتی که صرف تأمین تجهیزات آزمایشگاهی، کارگاههای فناوری، دورههای آموزش معلمان و توسعه زیرساختهای فناوری اطلاعات میشود.البته باید اقتصاد آموزش وپرورش در مورد هزینه هاوفایده ها پیش بینی دقیق داشته باشند(اقتصاد اکچوئری)در نظام تعلیم و تربیت.
خلاصه و راهنمایی برای پژوهش بیشتر.به طور خلاصه، در چارچوب سند تحول بنیادین:
· ساحت علمی و فناورانه هدف و جهت تربیت را مشخص میکند.
· برنامه درسی (بهویژه در حوزههای “کار و فناوری” و “علوم تجربی”)، محتوای و مسیر یادگیری را تدوین مینماید.
· زیرنظامهای مالی و فناوری اطلاعات، به عنوان بازوهای پشتیبانیکننده، امکانات و منابع لازم برای عملیاتی شدن برنامه درسی و در نهایت، محقق شدن هدف ساحت را فراهم میکنند.
برای دریافت تحلیلی دقیقتر و رسمی از این رابطه، پیشنهاد میکنیم:
· مستقیماً به متن کامل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و اسناد پشتیبان آن مانند سند برنامه درسی ملی مراجعه فرمایید.
· جستوجوی خود را با کلیدواژههای تخصصیتری مانند “زیرنظامهای ششگانه سند تحول بنیادین”، “برنامه درسی ملی و زیرنظام فناوری اطلاعات” و “پشتیبانی مالی از ساحتهای تربیت در سند تحول” ادامه دهید.وآخر دعوانا آن الحمدلله رب العالمین
تدوین وتبیین:دکتر محمد بنائیان سفید مدرس دانشگاه فرهنگیان شهدای مکه.