« باسمه تعالی »
قرآن کریم:«کل یوم هو فی شأن»
«کالبد شکافی انحراف ۷۰درصدی از برنامه توسعه ششم وعوامل مداخله گر در آن»
نویسنده:دکتر محمد بنائیان سفید.
محضر استاد فرهیخته جناب آقای دکتر حاجی بابایی (دام عزه).
رئیس معزز کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی.
احتراما موجب امتنان خواهد بود نسبت به آسیب شناسی برنامه ششم مراقبت ونظارت کامل را مبذول فرمائید.
۱_دربرنامه توسعه پنجم که حقیر عضو ستاد تلفیق برنامه بوده ام، در گزارش چهار ساله برنامه توسعه‌ی چهارم میزان اجرای برنامه ۲۸درصد بوده که اگر سال پنجم را۱۰در صد پیش بینی می نمودیم به ۳۸تا۴۰درصد برنامه چهارم اجرایی شده بود،البته باید شاخص های در تاثیر پذیر وبهره وری بهینه وجود داشته باشد که یقیناً بسیار کمتر از اجرا خواهد بود.
۲_در تدوین برنامه هفتم که بند یکی از کار گروه های تخصصی فرهنگ،هنر،رسانه،فضای مجازی،سبک زندگی وقرآن بوده ام، براساس گزارش عملکرد پنج‌ساله برنامه ششم، ۳۰درصد اجرایی شد که اثر بخشی آن مشخص نمی باشد.۳_در چرایی انحراف ۷۰درصد از برنامه ششم ویا ۶۰ در صد از برنامه چهارم باید به مسائل ذیل توجه نمود.
۱_مسلما این نقص بزرگ هم از سوی مدیران دستگاههای اجرایی است که نظارت مستمر بر عملکرد نداشته اند،وهم باید از برنامه ریزان دستگاه ها سوال شود که چرا برنامه واحکام تقدیمی به دولت و مجلس محترم ۷۰درصد انحراف وجود دارد ؟!وبر اساس چه منطق وداده های اطلاعاتی از وضعیت موجود وترسیم آینده مطلوب دستگاه ها بوده است؟!.
۲_مشکل دیگر در خود مجلس باید جستجو کرد که هم از نظر پیش بینی اعتبار وعدم تناسب آن با تخصیص اعتبار وبازه زمانی آن به دستگاه ها مورد بررسی قرار گیرد, که بعضاً فاصله زیادی وجود دارد، وچون برنامه ها واحکام مصوبه مسئله محور نبوده و کلیه مشکلات سازمانی را در احکام کلی آورده،.بعضا برای آن معیار،شاخص وسنجه علمی در نظر گرفته نشده است ،زمینه تفسیر دستگاهی در توجیه عدم موفقیت در عملیاتی و اجرایی نمودن برنامه بوجود می آید.
۳_یکی از عوامل انحراف تحقق برنامه توسعه خود بعضی‌هااز نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، به علت نفوذ وارائه مطالبات خارج از برنامه وتحمیل فشار به مدیران دستگاه ها هم انحراف از برنامه وهم عدم عدالت در توزیع منابع وثروت را به همراه دارد.
۴_باوجود مصوبه احکام در کمیسیون تخصصی پیوست فرهنگی در شورای عالی انقلاب فرهنگی در برنامه توسعه‌ی پنجم ،هیچ نشانه‌ای از آن دراجرای برنامه ها دیده نمی شود که لازم است هم شو رای عالی فرهنگی مسائل را رصد نمایدوهم مطالبات از دستگاههای مرتبط در چرایی عدم اجرا را پیگیری نما ید.
۵_ به نظر می رسد در تدوین برنامه . پیشنهاد احکام در دستگاه ها افراد وقوف لازم را در برنامه ریزی ومسائل ومشکلات موجود در رده میدانی و عملیاتی ندارند، که باید با روش برنامه ریزی معکوس مسائل محوری از قاعده هرم اجرایی رصد، تصمیم سازی وسپس در حوزه ستادی تصمیم گیری شود.
۷_یکی از مشکلات برنامه ریزی فرآیند علمی آن که از آرمانها به سیاستگذاری ،سپس اهداف غایی وکلی،اهداف تفصیلی،اهداف راهبردی،اهداف عملیاتی واهداف اجرایی وبازخورد آن، علاوه بر برنامه ریزی خطی باید برنامه ریزی محوری واولویت بندی برنامه ها با توجه به پیش بینی عوامل مستحدثه کشور در موانع ویا سرعت در برنامه ها مورد توجه قرار گیرد.
۸_لازم است کلیه دستگاه ها برای احکام برنامه پنج‌ساله ودائمی، پیوست شاخص اندازه‌گیری داشته ومدیران دارای داشبورد مدیریت برای رصد مستمر برنامه ها باشند، که دراسرع وقت انحراف برنامه را در زمان،مکان،وکیفیت مورد ارزیابی قرار دهند.
در خاتمه از حضرتعالی که یکی از مدیران دلسوز،بصیر،آگاه وخواهان تعالی و یشرفت کشور هستید وحقیر افتخار شاگردی حضرتعالی وآقای دکتر علی احمدی را داشته ام ،که هر دو بزرگوار در برنامه و بودجه هستید انتظار می رود از تجارب .تخصص ارزشمند خود،مطالبات بحق خود را از مدیران اجرایی کشور داشته باشید.وآخر دعوانا ان الحمدلله رب العالمین.
